Ailesel Akdeniz Ateşli Çocuklarda MEFV Geninin R202Q Değişikliğinin Klinik Önemi

Tufan ÇANKAYA1, Elçin BORA1, Meral TORUN BAYRAM2, Ayfer ÜLGENALP1, Salih KAVUKÇU2, Mehmet Atilla TÜRKMEN2, Alper SOYLU2

1Department of Pediatric Genetics, Medical Faculty of Dokuz Eylül University, İzmir, Turkey
2Department of Pediatric Nephrology, Medical Faculty of Dokuz Eylül University, İzmir, Turkey

Anahtar Kelimeler: Çocuklar, ailesel Akdeniz ateşi, MEFV geninin R202Q değişikliği

Özet

Amaç: Bu çalışmada ailesel Akdeniz ateşi (AAA) hastalarında Akdeniz ateşi (MEFV) geninin R202Q (c.605G>A) değişikliğinin klinik etkisi araştırıldı.
Hastalar ve yöntemler: AAA ön tanısı ile başvuran 115 hastanın (51 erkek, 64 kız; ort. yaş 6.6 ±3.8 yıl; dağılım 8 ay-15.8 yıl) tıbbi kayıtları incelendi. Hastalar mutasyona uğramış alel sayısına göre (bir mutant alel ve iki mutant alel) iki gruba ve bu gruplar da üç alt gruba ayrıldı (grup 1; alt grup 1: M694V/R202Q, alt grup 2: M694V/diğer, alt grup 3: diğer/diğer ve Grup 2; alt grup 4: R202Q/-, alt grup 5: diğer/-, alt grup 6 :-/-). Cinsiyet, yaş, karın ağrısı, ateş, artrit veya artralji, miyalji, erizipel benzeri döküntü, göğüs ağrısı, amiloidoz, AAA aile öyküsü ve kesin AAA sıklığı gruplar arasında karşılaştırıldı.
Bulgular: En yaygın alel değişiklikleri heterozigot R202Q değişikliği (%27) ve M694V/R202Q bileşik heterozigot mutasyonu (%20.9) idi. MEFV geninin R202Q değişikliği 76 hastada (%66) (15 homozigot) bulundu. Bu hastaların ikisinde M694V dışı (E148Q, V726A) mutasyon vardı. İzole R202Q homozigot değişikliği olan hastaların birinde (%50) ve izole R202Q heterozigot değişikliği olan hastaların altısında (%19) kesin AAA vardı. İki mutant alel grubunda; karın ağrısı, ateş, artirit/artralji ve kesin AAA sıklığı alt grup 1’de alt grup 2’den az idi. Alt grup 2 ve alt grup 3 arasında klinik bulgular ve kesin AAA sıklığı açısından anlamlı farklılık yoktu. Bir mutant alel grubunda klinik bulgular alt gruplar arasında farklı değildi.
Sonuç: MEFV geninin R202Q değişikliği AAA ile uyumlu semptomlara yol açabilir. Öte yandan, R202Q/M694V bileşik heterozigotluğu M694V’nin bileşik mutasyonlarına göre hafif fenotip ile daha çok ilişkilidir.