Özlem ALTINDAĞ, Birsev KÜÇÜKOĞLU

Anahtar Kelimeler: Kalsiyum folinat, metotreksat, doz aşımı

Özet

Metotreksat folik asit metabolizmasını kompetitif olarak inhibe ederek deoksiribonükleik asit (DNA) sentezinde bozulmaya neden olan bir antimetabolittir. Metotreksat, neoplastik hastalıkların tedavisinde ve aynı zamanda romatoid artrit tedavisinde başarıyla kullanılmaktadır. Romatoid artrit tedavisinde uzun süreli metotreksat kullanımı oldukça etkili ve güvenlidir. Ancak, nadiren, agranulositoz için pansitopeni ile kemik iliği baskılanması, mukoza dokularında inflamasyon ve nekrotik değişiklikler, karaciğer hücresi nekrozu ve hepatik siroz, akciğer fibrozu ve böbrek fonksiyon bozuklukları gibi şiddetli yan etkilere neden olabilmektedir. Bu yazıda yanlışlıkla aşırı doz metotreksat kullanan ve buna bağlı lökopeni ve febril nötropeni gelişen 52 yaşında bir kadın olgu sunuldu. Metotreksat genellikle iyi tolere edilirse de beklenmeyen ve hayatı tehdit edebilecek entoksikasyona neden olabilir. Romatoid artrit tanısı konulmuş olan bir hastada yüksek ateş, şiddetli bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal veya oral ülserler görüldüğünde metotreksat entoksikasyonu akla gelmelidir.