Mehmet Fatih Uzun1, Göknur Karahan1, Canan Çelik1, Belgin Karaoğlan2

1Ankara Fizik Tedavi Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2. FTR Kliniği
2Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD

Anahtar Kelimeler: Osteoporoz, raloksifen, KMY, kemik döngüsü belirleyicileri, serum lipidleri

Özet

Osteoporoz tedavisinde çeşitli farmakolojik ajanların kullanımı ile hastalığın doğal seyrini etkilemek ve kırık riskini azaltmak mümkündür. Bu çalışmanın amacı; raloksifen tedavisinin kemik döngüsü, kalça ve vertebra kemik mineral yoğunluğu ve serum lipid profili üzerine etkilerini araştırmaktı. Femur veya lomber vertebra kemik mineral yoğunluğu T-skoru -2.5 ve altında olan sağlıklı postmenopozal toplam 39 kadın rastgele iki gruba ayrıldı. 22 hastaya 60 mg/gün raloksifen, 1200 mg/gün kalsiyum ve 800 iü/gün kolekalsiferol, 17 hastaya sadece 1200 mg/gün kalsiyum ve 800 iü/gün kolekalsiferol verildi. Hastalar 1 yıl süreyle tedavi edildi. Kemik döngüsünün biyokimyasal belirleyicileri ve serum lipidleri başlangıçta, 3. ayda ve 1. yılda, kemik mineral yoğunluğu ise başlangıç ve 1. yılda ölçüldü. İki grup arasında başlangıç özellikleri açısından fark yoktu. Birinci yılda lomber KMY her iki grupta artış gösterdi (sırasıyla %7,638 ve %2,403). Tedavi grubunda bu artış anlamlı iken (p<0,001), kontrol grubunda anlamlı değildi (p>0,05). Gruplar arasındaki fark da anlamlı idi (p<0,05). Femur boynu ve total kalça KMY ise her iki grupta da anlamlı değişim göstermedi (p>0,05). Ortalama N-telopeptid düzeylerinde 3. ayda ve 1. yılda anlamlı azalma gözlendi. Üçüncü ay ve 1. yılda gözlenen bu düşüşler gruplar arasında anlamlı bulundu (p<0,001). Tedavi grubunda 3. ay ve 1. yılda 24 saatlik idrar kalsiyum atılımı düşüş gösterdi fakat anlamlı değildi (p>0,05). Kontrol grubunda ise 3. ayda ve 1. yılda artış gözlendi. Çalışma süresince ölçülen kolesterol ve LDL düzeylerinde her iki gruptada başlangıç değerlerine göre anlamlı fark bulunmadı (p>0,05). Başlangıç değerlerine göre 1. yılda trigliserid düzeyi her iki grupta anlamlı biçimde artış gösterdi (p<0,05), fakat iki grup karşılaştırıldığında bu artışlar anlamlı değildi (p>0,05). Birinci yılda raloksifen grubunda HDL düzeyi başlangıç değerlerine göre anlamlı ölçüde artış gösterdi, fakat kontrol grubuyla karşılaştırıldığında anlamlı değildi (p>0,05). Bu çalışma postmenopozal osteoporozu olan kadınlarda raloksifen tedavisinin lomber omurga KMY ve kemik döngüsü üzerine olumlu etkilerini göstermektedir.