Gülçin Kaymak Karataş1, Gül Gürsel2, Nadide Torlak Koca1

1Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD
2Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları AD

Anahtar Kelimeler: Osteoporoz, kifoz, solunum fonksiyon testleri, solunum kas gücü

Özet

Bu çalışmada osteoporotik hastalarda torakal kifoz açısının solunum fonksiyon testleri ve solunum kas gücü ile ilişkisi araştırıldı. Çalışmaya yaş ortalaması 68 ± 6 yıl olan 20 kadın hasta dahil edildi. Hastalarda torakal vertebra kırıklarının yerleri ve sayıları değerlendirildi ve Cobb açısı ölçüldü. Birinci saniyeki zorlu ekspirasyon volümü (FEV1), zorlu vital kapasite (FVC), FEV1/FVC, zorlu vital kapasitenin %25 ile %75'i arasında akım hızı (FEF25-75), tepe akım hızı (PEF), vital kapasite (VC), rezidüel volüm (RV), total akciğer kapasitesi (TLC), RV/TLC, fonksiyonel rezidüel kapasite (FRCN2), ekspirasyon rezidüel volümü (ERV), inspirasyon kapasitesi (İC), akciğer karbon monoksit difüzyon kapasitesi (DLCO), maksimum inspirium basıncı (MİP) ve maksimum ekspirium basıncı (MEP) ölçümleri yapıldı. Tüm gruba ait solunum fonksiyon testleri normal sınırlar içinde, ağız içi basınç değerleri ise düşük olarak saptandı. Cobb açısı ile %FVC arasında ters yönde, FEV1/FVC ile pozitif yönde korelasyon saptandı (sırasıyla Pearson r: -0.46 ve r: 0.46, p<0.05). Kırık sayısı ile %FVC, %FEV1, %VC, mutlak MİP ve %MİP arasında ters yönde korelasyon saptandı (sırasıyla Spearman r: -0.56, -0.59, -0.55, -0.58 ve -0.57, p<0.05). Hastalar grup-I (<2 vertebra kırığı) ve grup-II (≥2 vertebra kırığı) olarak iki alt gruba ayrıldığında, solunum fonksiyon testleri ve solunum kas güçleri grup-II'de daha düşüktü. Ancak gruplar arasındaki fark sadece %FVC, %FEV1, %VC, mutlak MİP ve %MİP değerlerinde anlamlıydı (p<0.05). Çalışmamızda osteoporoza bağlı vertebra kırığı ve kifoz artışında en belirgin bulgu inspiratuar kas gücünde azalmaydı. Sonuçlarımız osteoporotik hastalarda inspiratuar kas gücünü arttırmaya yönelik egzersizlerin önemini ortaya koymaktadır.