Primer Fibromiyaljili Premenopozal Kadınlarda Kemik Mineral Yoğunluğu ve Depresyon
Berna Tander, Yeşim Akyol, Dilek Durmuş, Gamze Alaylı, Kıvanç Cengiz, İlker İlhanlı, Yasemin Ulus, Ferhan Cantürk
Anahtar Kelimeler: Fibromiyalji, kemik mineral yoğunluğu, depresyon
Özet
Amaç: Fibromiyaljili (FMS) hastalarda, sedanter yaşam tarzı, depresyon ve azalmış fiziksel aktivite kemik mineral yoğunluğunun (KMY) azalmasına yol açabilir. Çalışmamızın amacı; FMS'nin osteoporoz açısından risk faktörü olup olmadığını ve bu hastalarda depresyonun KMY'ye etkisini araştırmaktı.
Yöntem ve Gereçler: ACR tanı kriterlerine göre FMS tanısı alan 50 premenopozal kadın hasta ve 40 sağlıklı premenopozal kadın kontrol çalışmaya alındı. Olgulara demografik özelliklerini içeren yapılandırılmış bir form dolduruldu. Ağrı şiddeti Görsel Analog Skala (GAS) ile, hastalık aktivitesi Fibromiyalji Etki Sorgulaması (FES) ve depresyon düzeyi Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ile değerlendirildi. Hastalar BDÖ kesme puanına göre iki gruba ayrıldı. KMY lomber omurga ve femur boynundan dual enerji X-ray absorbsiyometri (DEXA) ile ölçüldü.
Bulgular: Hastalar ile kontrol grubu arasında yaş, vücut kitle indeksi ve eğitim süresi açısından fark saptanmadı (p>0.05). Lomber bölge KMY değerleri FMS grubunda anlamlı derecede düşük bulundu (p<0.05). Depresyon skoru kesme puanının üstündeki hastalarda, kesme puanının altındaki hastalarla karşılaştırıldığında KMY farklı değildi (p>0.05). KMY ile yaş, Beck skoru, ağrı şiddeti ve FES skoru arasında anlamlı korelasyon yoktu (p>0.05).
Sonuç: Fibromiyaljili hastalarda lomber bölgede KMY'i kontrollerden düşük bulduk. Bu hastalarda depresyonun KMY'i etkilemediğini tespit ettik. (Turk J Rheumatol 2010; 25: 105-9)