Ankilozan Spondilit Hastalarında Üst Ekstremite Kas Kuvvetleri ile Fonksiyonel Düzey ve Mobilite İlişkisi
Duygu Geler Külcü1, Müge Bıçakçıgil2, Gülçin Gülşen1, Demet Taşan3, Esra İmamoğlu1, Derya Özkan1
1Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
2Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Romatoloji Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye
3Kartal Devlet Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Romatoloji Bölümü, İstanbul, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Ankilozan spondilit, mobilite, fonksiyonel düzey, kas kuvveti
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı Ankilozan Spondilit'li (AS) hastalarda üst ekstremite kas kuvvetlerini değerlendirmek ve kas kuvvetleri ile foksiyonel düzey ve mobilite arasında ilişki olup olmadığını saptamaktır.
Yöntem ve Gereçler: AS tanısı almış 30 hasta ve 20 sağlıklı kontrol çalışmaya alındı. Hastaların yaş, cinsiyet, vücut kütle indeksi, hastalık süresi, fiziksel aktivite düzeyi gibi demografik özellikleri kaydedildi. Her iki grubun mobilite ölçümleri (oksiput-duvar (ODM), çenesternum (ÇSM), parmak-yer mesafesi (PYM), modifiye Schober (MS), göğüs ekspansiyon çapı (GEÇ)) ölçüldü. Başlangıçta üst ekstremitegövde dinamometresi ile deltoid ön, biseps,trapez orta ve romboid kas gruplarının kuvveti değerlendirildi. Fonksiyonel düzeyi değerlendirmede Bath AS Fonksiyonel Indeksi (BASFİ) ve Bath AS Hastalık Aktivite İndeksi (BASHAİ) ölçekleri kullanıldı. Gruplar Mann Whitney U testi ile karşılaştırıldı. Hastaların kas kuvvetiyle mobilizasyon ölçümleri ve fonksiyonel düzeyleri arasındaki ilişki Spearman korelasyon katsayısı ile değerlendirildi.
Bulgular: Hasta grubun ortalama yaşı 34.8±9.1, ortalama hastalık süresi 8.4± 8.3 yıldı (9 kadın, 21 erkek). Kontrol grubunun ortalama yaş 34.0±7.3 yıldı (7kadın, 13 erkek). Romboid hariç tüm ölçülen kas kuvvetleri (kg), ODM ve ÇSM hariç tüm mobilizasyon ölçümleri hasta grupta anlamlı olarak düşük saptandı (p<0.05). Hasta grupta biseps kas kuvveti ile MS (r=0.480, p=0.038), GEÇ arasında pozitif (r=0.472, p=0.011), PYM (r=-0.628, p=0.000) arasında negatif, trapez orta bölüm kas kuvveti ile MS (r=0.621, p=0.005) ve PYM arasında pozitif (r=-0.610, p=0.001), deltoid ön kas grubu ile MS (r=0.383, p=0.044), GEÇ (r=0.513, p=0.005) arasında pozitif, PYM (r=-0,645, p=0,000) ve ÇSM arasında negatif (r=-0.498, p=0.008), romboid kas kuvveti ile GEÇ (r=0.421, p=0.026) arasında pozitif, PYM (r=-0.504, p=0.006) arasında negatif yönde ilişki saptandı. Ölçülen kas kuvvetleri ile BASFİ ve BASHAİ değerleri arasında herhangi bir ilişki saptanmadı.
Sonuç: AS'li hastalarda üst ekstremite kas kuvvetlerinin azalmaktadır ve spinal mobilite ile üst ekstremite kas kuvvetleri arasında ilişki vardır. (Turk J Rheumatol 2009; 24: 82-7)