SPOR AKADEMİSİ VE TIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNDE SOMATOTİP DAĞILIMI
Ayhan Kamanlı1, Recep Özmerdivenli2, Kürşat Karacabey2, Mehmet Kutlu2, Özge Ardıçoğlu1
1Spor Hekimliği BD, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon AD
2Fırat Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu
Anahtar Kelimeler: Somatotip, endomorfi, ektomorfi, mezomorfi
Özet
Amaç: Sporla aktif olarak uğraşan Spor Akademisi öğrencileri ile bir grup Tıp Fakültesi öğrencileri arasında somatotip, vücut kitle indeksi ve % yağ oranı dağılımı araştırıldı.
Materyal ve metod: Gönüllü 60 (30 erkek, 30 bayan) Spor Akademisi öğrencisi (SAÖ) ile 24 (14 erkek, 10 bayan) Tıp Fakültesi öğrencisi (TFÖ) çalışmaya katıldı. Vücut kompozisyonları skinfold ve somatotip değişkenlerinden yararlanılarak Heath-Carter yöntemi ile tanımlandı. Antropometrik ve somatotip değişkenleri (Endomorfi, mezomorfi ve ektomorfi) hesaplanarak cins ve grup olarak karşılaştırıldı. Anlamlılık düzeyi 0.05 olarak alındı.
Bulgular: Toraks, abdominal ve kalça çevre ölçümleri SAÖ'de daha fazla olmak üzere farklı bulundu (p<0.05). Tıp öğrencilerinde; suprailiak, abdominal, üst kol triseps, subskapüler derialtı yağ kalınlığı ölçümleri ortalamaları anlamlı derecede yüksek bulundu (p<0.01). Gruplar arasında Mezomorfi (SAÖ: 2,42±1,24, TFÖ: 2,29±1,24) ve ektomorfi (SAÖ: 3,01±0,93, TFÖ: 2,79±1,02) komponentleri, ayak bileği, femur bikondiler ve humerus bikondiler çap ölçümleri farklı bulunmadı (p>0.05). Endomorfik komponent anlamlı derecede farklı bulundu (SAÖ: 2,15±0,75, TFÖ: 2,69±0,74) (p<0.05). Her iki grupta da endo-ektomorflar fazla idi. Spor akademisi öğrencilerinin sırasıyla endo-ektomorf, mezo-ektomorf ve ekto-mezomorf tiplerde yoğunlaştığı gözlendi. Cinsler karşılaştırıldığında mezomorfi ve endomorfi ortalamaları farklı idi (p<0.001). İki grupta bayanlarda vücut % yağ oranı ve endomorfik komponent anlamlı derecede yüksek bulundu (sırasıyla; p<0.05, p<0.001).
Sonuç: Endomorfi ve vücut % yağ oranı TFÖ' de SAÖ' ne göre yüksek bulundu. Endomorfik komponent bayanlarda erkeklere göre daha yüksek idi. Endo-ektomorf, mezo-ektomorf, ekto-mezomorf somatotipler SAÖ' de özellikle fazla bulundu. Bu çalışmaya göre özellikle endomorfik komponentin aktif insanlarda azaldığı söylenebilir.