Behçet Hastalığı Tedavisinde Anti-TNF Ajanlar
Semih Tatlıcan
Sağlık Bakanlığı Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Dermatoloji Kliniği, Ankara, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Behçet hastalığı, tümör nekroz faktör, infliksimabtüm, etanersept, adalimumab
Özet
Behçet hastalığı (BH) bütün damar tiplerini etkileyen sistemik bir vaskülittir. Hastalığın etiyolojisi ve patogenezi açıkça bilinmemektedir. Tümör nekroz faktör α (TNF-α) BH patogenezinde kritik bir role sahip olduğu gösterilmiş bir majör proinflamatuvar moleküldür. Bu rol anti-TNF ajanların BH'nın tedavisinde etkili bulunduğunu belirten yayınlarca da desteklenmiştir.
İnfliksimabBH'da üveit başta olmak üzere, santral sinir sistemi tutulumu, gastro-intestinal sistem tutulumu, mukokutanöz tutulum, vasküler tutulum ve artrit için en sık kullanılan anti-TNF ajandır.
İinfliksimab tüm organ tutulumlarında diğer iki ajana göre daha hızlı ve etkili görünmekle birlikte uygulamaların hastane koşullarında yapılma gerekliliği ve infüzyon reaksiyonlarının sık görülmesi ilacın kullanımını sınırlayabilecek faktörler olarak değerlendirilebilir.
Etanersept mukokutanöz tutulum ve artrit tedavisinde diğer tutulumlara oranla daha etkili bulunmaktadır. Etanersept daha sınırlı sayıda tutulumda etkili bulunmakla birlikte uygulama kolaylığı uygun endikasyonlarda bir avantaj olarak kullanılabilir.
Adalimumab uygulama kolaylığı olarak etanercepte, etki mekanizması olarak infliximab'a benzeyen ve yapısı sayesinde daha az immünojenik olabileceği düşünülen bir anti-TNF ajandır. Adalimumabın da etkili bir tedavi seçeneği olabileceğini belirten az sayıda olgu sunumu mevcuttur.
Anti-TNF ajanların başlıca yan etkileri infüzyon reaksiyonları, tüberküloz reaktivasyonu, antikor oluşumu ve viral enfeksiyonların tetiklenmesi olarak sıralanabilir.
Anti-TNF ajanlar özellikle diğer ilaçlara direnç gösteren veya bu ilaçları tolere edemeyen Behçet hastalarının tedavisi için bir seçenek olabilir. (Turk J Rheumatol 2009; 24: 27-38)