Selda Bağış1, Günşah şahin1, Canan Aybay2, Aynur Karagöz3

Anahtar Kelimeler: Medulla spinalis yaralanması, kemik metabolizması, osteoporoz

Özet

Medulla spinalis yaralanmasının komplikasyonlarından birisi de osteoporozdur. Yaralanma sonrası kemik yıkımında hızlı artış gösterilmesine rağmen, kemik yapımının hızı tartışmalıdır. Bu çalışmada 26 medulla spinalis yaralanmalı hasta ve 25 sağlıklı gönüllü, kemik yapım ve yıkım parametreleri bakımından değerlendirildi. 17 hasta paraplejik, 9 hasta ise tetraplejikti. American Spinal Injury Association (ASIA) skoru ve fonksiyonel bağımsızlık ölçümü (FIM) kullanıldı.. Hastalar yatak düzeyi, tekerlekli iskemle düzeyi ve yardımcı cihazla yürüme olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Hasta ve kontrol grubunun serumunda total ve iyonize kalsiyum, fosfor, albumin, alkalen fosfataz, parathormon, osteokalsin ve C telopeptit düzeyleri, 24 saatlik idrar kalsiyum atılımı ve spot idrar kalsiyum/ kreatinin oranı ölçüldü. Total ve iyonize kalsiyum, parathormon ve osteokalsin düzeyleri, hasta grubunda kontrol grubuna göre istatiksel olarak anlamlı oranda düşük, fosfor, idrar kalsiyum atılımı ve spot idrar kalsiyum / kreatinin oranı ise yüksek bulundu. Total kalsiyum düzeyi tetraplejik hastalarda paraplejik hastalara göre daha düşüktü. 24-saatlik idrar kalsiyum atılımı ve spot idrar kalsiyum/ kreatinin oranı yatan hastalarda belirgin olarak yüksekti. 24 saatlik idrar kalsiyum atılımı ASIA skoru 50 nin altında olanlarda yüksek, osteokalsin ise düşüktü. Sonuç olarak, medulla spinalis yaralanmalı hastalarda kemik metabolizmasının farklı olduğu, kemik yapımının yıkıma eş oranda olmadığı ve kemik yapımının hastanın kas gücü ve aktivite düzeyiyle ilişkili olduğu düşünüldü.