Saime Ay, Deniz Evcik

Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Osteoartrit, dizabilite, hastalık şiddet indeksi

Özet

Amaç: Çalışmamızda diz osteoartriti (OA) olan hastaların klinik özellikleri, radyografik değerlendirimi, ağrı, hastalık şiddetinin günlük yaşam aktivitelerindeki dizabilite düzeyi üzerine etkinliğini araştırmak ve hangi etkenlerin daha belirleyici olduğunu saptamak amaçlanmıştır.

Hastalar ve Yöntem: Çalışmaya Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon polikliniğine başvuran Amerikan Romatizma Birliği (ACR) kriterlerine göre diz OA tanısı konmuş toplam 50 hasta alınmıştır. Hastaların ağrı, hastalık şiddeti, radyolojik evreleme ve günlük yaşam aktivitelerindeki dizabilite parametreleri değerlendirildi. Ağrı şiddetinin değerlendirilmesinde Görsel Ağrı skala (GAS,10cm'lik), hastalık şiddetinde Lequesne şiddet indeksi, radyolojik evrelemede Kellgren- Lawrence kriterleri ve dizabilite değerlendiriminde Sağlık Değerlendirme Anketi HAQ kullanıldı.

Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 52.88 yıl (±10.60), hastalık süreleri 72.41 (±61.00) aydı. Hastalık şiddeti ile; yaş (r=0.66), hastalık süresi (r=0.76), ağrı (r=0.83) ve radyografik evreleme (r=0.53) arasında istatistiksel anlamlı ilişkili olduğu belirlendi (p<0.01). Buna karşılık radyografik bulgular ile dizabilite düzeyi arasında herhangi bir ilişki saptanmadı (p>0.05). Çalışmamızda, dizabilite ile en güçlü bağıntının Lequesne hastalık şiddeti ve ağrı arasında olduğu tespit edildi (p<0.01, r=0.55; p<0.01, r=0.50).

Sonuç: Günlük yaşam aktivitelerindeki dizabilite düzeyine ağrı ve hastalık şiddeti etkili olmaktadır. Bu nedenle osteoartritin izleminde klinik bulgular ve radyolojik değerlendirime ek olarak, hastalığın hasta açısından en önemli yönünü teşkil eden, günlük yaşam aktivitelerindeki dizabilitesi üzerindeki etkisi de değerlendirilmelidir. (Romatizma 2008; 23: 14-7)