Romatoid Artritli Hastalarda Yaşam Kalitesi: Hastalık Aktivitesi, Fonksiyonel Durum ve Sağlık Durumu ile İlişkisi
Taciser Kaya, Altınay Göksel Karatepe, Rezzan Günaydın, Gül Türkmen, Gülriz Özbek
İzmir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, İzmir, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Romatoid artrit, yaşam kalitesi, fonksiyon
Özet
Amaç: Romatoid artritli hastalarda hastalık aktivitesi, fonksiyonel kapasite ve sağlık durumunun farklı boyutlarının yaşam kalitesi düzeyine etkilerini araştırmak.
Hastalar ve Yöntem: Amerikan Romatoloji Cemiyeti tanı kriterlerine göre romatoid artrit tanısı almış 32 hasta (K/E=30/2) değerlendirmeye alındı. Hastaların demografik özellikleri kaydedildi. Fonksiyonel durum Sağlık Değerlendirim Anketi (SDA) ile, sağlık durumu Artrit Etkisi Ölçüm Ölçeği (AIMS2) ile, yaşam kalitesi Romatoid Artrit Yaşam Kalitesi Ölçeği (RAQoL) ile değerlendirdi.
Bulgular: Hastaların ortalama yaşı 51.0±11.8 (28-70), ortalama hastalık süresi 11.8±10.0 (1-40) yıl idi. RAQoL ile SDA (r= 0.472, p= 0.008), AIMS2 hareket alt grubu (r= 0.379, p= 0.039), yürüme alt grubu (r= 0.515, p= 0.004), kendine bakım alt grubu (r= 0.640, p<0.001), ev işleri alt grubu (r= 0.640, p<0.001) arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu. SDA ile hareket, kendine bakım, ev işleri ve ağrı alt grubu arasında ilişki saptandı (sırasıyla r= -0.364, -0.559, 0.456, -0.671; p= 0.040, 0.001, 0.009, 0.001). Yaşam kalitesinin en önemli belirleyicisi olarak SDA ve AIMS2'nin yürüme alt grubu tespit edildi (sırasıyla β= 4.013, 1.041 p= 0.021, 0.031).
Sonuç: Yaşam kalitesine hastalık aktivitesinden çok fonksiyonel durum ve sağlık durumunun eşlik ettiği görüldü. Bu çalışmadaki bulgularımıza göre romatoid artrit tedavisinde ağrı ve hastalık aktivitesi kontrol altına alınırken fonksiyonel durumun iyileştirilmesi esas hedef olmalıdır.(Romatizma 2007; 22: 119-22)