Fibromiyalji Tedavisi: Rehabilitatif Yaklaşım

Özet

Fibromiyalji uzun süreli, yaygın ağrı ve sıklıkla yorgunluğun eşlik ettiği jeneralize hassasiyet ile karakterizedir. Fibromiyalji sendromlu hastaların tedavisinde sıklıkla kullanılan özellikle ilaç dışı rehabilitasyon yaklaşımlarının etkinliklerine yönelik çalışmalar ilaç tedavi etkinliğini değerlendiren araştırmalara göre daha azdır. Bu derleme içerisinde tedavinin vazgeçilmez bir bölümü olan rehabilitatif yaklaşımların konu edildiği çalışmalar içerisinde ağırlıklı olarak randomize, kontrollü olan araştırmalar gözden geçirilmiştir. Özellikle aerobik egzersizler, hasta eğitimi, kendi-kendine tedavi, ve bilişsel-davranışsal tedavilerin etkinliğinin diğer yöntemlere göre daha fazla olduğu söylenebilir. Tedavide yararlanılabilen başlıca egzersiz tipleri tüm vücut aerobik egzersizleri, bisiklet, dans, yürüme, havuz egzersizleri, germe ve güçlendirme egzersizleridir. İyi eğitimli, kendi kendine tedaviyi yürütebilecek ve semptom dalgalanmaları na göre düzenlemeler yapabilecek bir hasta, başarılı bir tedavi ekibinin en önemli üyesidir. En etkin eğitim programları sağlıklı davranışlara dayanarak öz-yeterliği vurgular ve öz-yeterliği daha fazla olan hastalar rehabilitasyon programlarına daha iyi uyum sağlamakta ve daha olumlu sonuçlar elde edebilmektedirler. Sonuç olarak fibromiyalji sendromunun birden fazla sisteme ait semptomlarla seyrettiği dikkate alınmalı ve birçok çalışmada da gösterildiği gibi yukarıda sayılan yöntemleri bir arada kullanan çok disiplinli (multimodal) tedavi yöntemlerini tercih etmek gerekmektedir. (Romatizma 2007; 22: 104-9)