Pınar Borman1, Rıdvan Alaca2, Salim Göktepe2, Kamil Yazıcıoğlu2, Şükrü Gündüz2, Hatice Bodur1

1Numune Eğitim ve Araştırma Merkezi II. FTR Kliniği
2TSK Rehabilitasyon Merkezi

Anahtar Kelimeler: Alt ekstremite amputasyonu, düşme, düşme korkusu

Özet

Bu çalışmanın amacı alt ekstremite amputasyonu geçiren hastalarda düşme ve düşme korkusu insidansını belirlemek ve düşmenin klinik özellikler ile ilişkisini incelemekti.

Çalışmaya alt ekstremite amputasyonu geçiren ve yaş ortalaması 25.7 ± 5.6 yıl olan 32 erkek hasta dahil edildi. Hastaların sosyodemografik özellikleri kaydedildi, fonksiyonel limitasyonlar modifiye Bartel indeksi ile belirlendi. Hastaların düşme korkusu ve düşme tecrübeleri sorgulandı. Düşme ile ilgili olarak düşme zamanı, nedeni, yeri ve düşme sonrasındaki yaralanmalar gibi faktörler belirlendi ve klinik özellikler ile ilişkileri incelendi.

Tüm hastalar travmatik nedenlerle ampute edilmişti. Hastaların %37.5'i düşmekten korkuyordu ve son bir yıl içinde en az bir kez düşen hastaların insidansı %78 olarak belirlendi. Düşmelerin %52'si gündüz ve % 43.8'i ev dışında gelişmişti. Düşme tecrübesi olan hastaların çoğu apartmanda yaşıyordu. Onyedi hastada düşme sonucu yaralanma olmuştu ve 5 hasta bu yaralanma sonucunda tıbbi yardım almıştı. Diz altı ve diz üstü ampute hastalarda düşme insidansı benzer bulundu. Düşen hastaların % 44'ünde güdük problemi, % 32'sinde sağlam ekstremitede problem ve % 76'sında ampute olan ekstremitede ağrı problemi mevcuttu. Hastalardaki düşme ve düşme korkusu arasında anlamlı korelasyon saptanmadı.

Sonuç olarak travmatik nedenlerle alt ekstremite amputasyonu geçiren hastalarda düşme oranı oldukça fazladır. Bu hasta grubunda düşmeleri azaltmak ve yaşam kalitesini arttırmak için düşme riski ile ilgili faktörlerin belirlenmesine ve düşmeleri engelleyecek önlemlerin alınmasına önem verilmelidir.