Bifosfonat Tedavisi Altındaki Hastalarda Paratiroid Hormon Düzeyindeki Değişimin DXA ile İlişkisi
Ferda Özdemir, Derya Demirbağ Kabayel, Esra Esen, Dilek Kurtoğlu
Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Edirne, Türkiye
Anahtar Kelimeler: DXA, osteoporoz, paratiroid hormon
Özet
Amaç: Çalışmada osteoporoz (OP) polikliniğimizde postmenopozal ve senil osteoporoz tanısı alarak tedavi edilen hastalarda gelişen paratiroid hormon (PTH) düzeyindeki değişimin, dual enerji X-ray absorbsiyometre (DXA) ile saptanan T skorları ile ilişkisini araştırmayı amaçladık. Ayrıca hastaların giyim şekli ve değerlendirme yapılan mevsime göre PTH düzeylerinin farklı olup olmadığı değerlendirildi.
Hastalar ve Yöntem: Çalışmamızda retrospektif olarak; 1625 hastanın taraması sonucu, bifosfonat grubu antirezorptif tedaviyle beraber kalsiyum ve D vitamini alan hastalar seçildi. Bu hastaların tedavi öncesi PTH değerlerinin normal düzeyde olması ve PTH yükselişine neden olabilecek sistemik hastalık olmaması şartı arandı. Hastaların demografik özellikleri, başlangıç ve bir yıl sonraki PTH değerleri ve DXA ile lomber omurga ve kalçadan elde edilen T skorları kaydedildi. Tedavi sonrası birinci yıl değerlendirmelerinde PTH düzeyleri yükselmiş bulunan 47 hasta birinci grup, PTH düzeyleri normal devam eden 52 hasta ise ikinci grup olarak alındı. İki grubun birinci yıl sonundaki T skorları karşılaştırıldı.
Bulgular: Tedavi öncesi dönemde her iki grubun PTH düzeyleri ve T skorları arasında fark bulunmadı. Her iki grubun başlangıç ve tedaviden bir yıl sonraki DXA değerlendirmeleri karşılaştırıldığında, iki grupta da istatistiksel anlamlı düzeyde fark olduğu saptandı (p<0.05). Gruplar birbirleriyle karşılaştırıldığında ise bir yıl sonraki DXA değerleri arasında fark saptanmadı.
Sonuç: Çalışmamızın sonucunda, tedavi altındaki OP'lu hastalarda gelişen PTH düzeyi yükselişinin DXA değerlerine etkisinin olmadığı sonucuna varıldı. Bu durumun OP'lu hastalarda düzenli tedavinin koruyucu etkisine bağlı olabileceği düşünüldü. (Romatizma 2006; 21: 91-4)