Romatoid Artritli Hastalarda Metotreksat Monoterapisi ve İkili Kombinasyon Tedavisi Etkinliğinin Karşılaştırılması
Ümit Dündar, Deniz Evcik, Aycan Türel, Vural Kavuncu
Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Afyon, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Romatoid artrit, metotreksat monoterapisi, kombinasyon Tedavisi
Özet
Amaç: 1990'nın ortalarından sonra romatoid artritin (RA) tedavisinde büyük değişiklikler olmuştur. Hastalığı modifiye eden antiromatizmal ilaç (DMARD) tedavisine daha erken ve yüksek dozlarda, kombine başlanması ve gereklen hastalarda anti-sitokin tedavilerinin tercih edilmesi önerilmektedir. Bu çalışmanın amacı RA'li hastalarda metotreksat ve kombinasyon (metotreksat + başka bir DMARD) tedavilerinin etkinliğini karşılaştırmaktır.
Hastalar ve Yöntem: Retrospektif olarak Amerikan Romatizma Birliği tanı kriterlerine göre RA tanısı almış ve en az bir yıllık takibi olan toplam 40 hasta çalışmaya dahil edildi. Bir yıl boyunca sadece metotreksat monoterapisi alan 17 RA'li hasta birinci grubu oluşturdu. İkinci grupta 23 RA'li hasta vardı ve bir yıl boyunca ikili kombinasyon (metotreksat + başka bir DMARD) tedavisi aldılar. Hastaların ilaç tedavisinin başlangıcındaki ve bir yıl sonundaki hastalık aktivite skorları (DAS 28), şiş eklem ve hassas eklem sayıları, eritrosit sedimentasyon hızı, serum C-reaktif protein düzeyleri ve ilaç öyküleri not edildi.
Bulgular: Sadece metotreksat tedavisi alan grupta tedavi başlangıcındaki ortalama DAS 28 skoru; 3.1 ± 1.3 ve bir yıl sonunda DAS 28 skoru; 2.85 ± 1.1 idi. İkili kombinasyon tedavisi alan grupta ise tedavi başlangıcındaki DAS 28 skoru; 4.4 ± 1.4 ve bir yıl sonundaki DAS 28 skoru; 2.88 ± 1.1 idi. İkili kombinasyon tedavisi alan grupta, tedavi başlangıcındaki ortalama DAS 28 skoru birinci gruba göre anlamlı olarak daha yüksek olmasına karşın, bir yıllık tedavi sonunda her iki grupta DAS 28 skorları benzerdi. Başlangıçtaki değerlerle karşılaştırıldığında, bir yıllık tedavi sonrasında DAS 28 skorundaki değişim ikili kombinasyon tedavisi alan grupta anlamlı olarak daha fazlaydı.
Sonuç: Bu çalışma sonucunda ikili kombinasyon tedavisi, metotreksat monoterapisine oranla RA'li hastalarda hastalık aktivitesini kontrol altına almada daha başarılı olmuştur. (Romatizma 2006; 21: 56-9)