ROMATOİD ARTRİT VE SİSTEMİK LUPUS ERİTEMATOZUSLU HASTALARDA SERUM PROLAKTİN SEVİYESİ VE HASTALIK AKTİVİTESİ İLE İLİŞKİSİ

Özet

Hem romatoid artrit (RA) hem de sistemik lupus eritematozusun (SLE) etyolojisinde hormonal faktörlerinde rol aldığı iddia edilmektedir. Prolaktinin (PRL) de bu faktörler arasında yer alabileceği düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, RA ve SLE'de serum PRL seviyesi ile hastalık aktivite ölçümleri arasındaki ilişkiyi araştırmaktır.

Yirmibeş RA'li hasta ile bunların yaş-cinsiyet uyumlu 16 sağlıklı kontrolü ve 14 SLE'li hasta ile yaş-cinsiyet uyumlu 10 sağlıklı kontrol çalışmaya alındı. Tüm hastalara ayrıntılı öykü ve fizik muayene uygulandı. Tüm bireylerden PRL ve rutin tetkikler için sabah kan örneği alındı. RA'li hastalarda hastalık aktivitesi hassas eklem skoru, şiş eklem sayısı, vizüel analog skala ile ağrı değerlendirmesi (VASağrı), sabah tutukluğu süresi, eritrosit sedimantasyon hızı ve C-reaktif protein (CRP) seviyesi ile değerlendirildi. SLE'li hastalarda hastalık aktivitesi ise SLE hastalık aktivite indeksi (SLEHAİ) ile değerlendirildi.

PRL seviyesi RA'li hastalarda daha yüksekti (p<0.05). CRP, romatoid faktör, VASağrı, hassas eklem skoru hiperprolaktinemili RA'li hastalarda daha yüksekti (p<0.05). Hiperprolaktinemik RA'li hastaların yaş ortalaması normoprolaktinemik RA'li hastalarınkinden daha düşüktü (p<0.05). SLEHAİ ile PRL seviyesi arasında anlamlı bir ilişki saptanamadı.

RA'li hastalarda PRL seviyesinin yüksek olması ve hastalık aktivetesiyle paralellik göstermesi PRL'in hem RA'in patogenezinde rol aldığını hem de hastalık şiddetini belirleyen faktörler arasında yer alabileceğini düşündürmektedir. Ancak, SLE ile PRL arasında aynı yönde bir ilişkinin saptanamamış olması her iki hastalığın farklı etyopatogenezine de işaret edebilir.