REMİSYONDA SEYREDEN ERKEN DÖNEM ROMATOİD ARTRİTLİ HASTALARIN EL VE EL BİLEĞİNDEKİ RADYOLOJİK DEĞİŞİKLİKLER: 1 YILLIK İZLEM ÇALIŞMASI

Özet

Bu çalışma erken dönem romatoid artrit (RA)'de hastalık aktivasyonu ile radyolojik progresyon arasında ilişki olup olmadığını ve bir yıl boyunca remisyonda seyreden hastaların el ve el bileği eklemlerinde radyolojik progresyonun devam edip etmediğini belirlemek amacıyla yapıldı.

Erken dönem aktif RA'li 45 hastada el ve el bileği radyografileri çalışmanın başlangıcında ve 1 yıl sonunda Larsen Dale metodu ile değerlendirildi. Hastalara düşük doz prednizolon (7.5 mg/gün) ve hastalığı modifiye edici antiromatizmal tedavi (metotreksat ve/veya sulfasalazin) başlandı. Hastalık aktivasyonunu gösteren eritrosit sedimentasyon hızı (ESR), C-reaktif protein (CRP) ve Ritchie Artiküler İndeks (RAI) çalışmanın başlangıcında ve 1 yıl süresince her ay yapılan rutin kontrollerde kaydedilerek bu parametrelerin yıllık ortalaması kümülatif (time-integrated) olarak hesaplandı. Bir yıl sonunda yıl boyunca remisyonda seyreden 36 hasta değerlendirmeye alındı. Başlangıç ve 1 yıl sonundaki el ve el bileği radyografilerinin Larsen skorları arasındaki fark anlamlıydı (p<0.01). Çalışmanın başlangıcında elde edilen Larsen skoru ile başlangıç ESR (r = 0.32, p< 0.05), CRP (r = 0.44, p< 0.01) ve RAI (r = 0.42, p<0.01) değerleri arasında anlamlı korelasyonlar bulundu. Bir yıl boyunca remisyonda seyreden hastaların kümülatif aktivasyon parametreleri ile Larsen skorlarındaki değişimler arasında anlamlı bir korelasyon yoktu (p>0.05).

Sonuç olarak, R.A'li hastalarda artmış hastalık aktivasyonunun hastalığın radyolojik progresyon hızının göstergesi olabileceğini ve bir yıl boyunca remisyonda seyretmiş hastalarda da eklem hasarının artmaya devam ettiğini gözledik.