AKUT ROMATOİD ARTRİTLİ KADINLARDA FONKSİYONEL ÖZÜRLÜLÜK İNDEKSLERİ İLE HASTALIK AKTİVİTE BELİRTEÇLERİNİN KORELASYONU
Murat Birtane1, Aral Hakgüder1, Merih Eryavuz2, Siranuş Kokino3
1Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD
2İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD
3Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD
Anahtar Kelimeler: Romatoid Artrit, hastalık aktivitesi, fonksiyonel özürlülük
Özet
Romatoid artrit (RA) eklem ve çevresinde hasara yol açan, deformiteler oluşturan, sonuçta da fonksiyonel özürlülüğe yol açabilen, kronik enflamatuvar bir hastalıktır. Bu kesitsel çalışmanın amacı, ileri deformiteleri olmayan, yaşları 50 ile 65 arasındaki, akut RA'li kadınlarda hastalık aktivite belirteçleri olan Ritchie artiküler indeksi (RAI), eritrosit sedimentasyon hızı (ESH) ve C-reaktif protein (CRP) oranının fonksiyonel özürlülük indeksleri ile olan ilişkilerini saptamak ve etkinlik karşılaştırması yapmaktı. Akut artrit yakınmaları ile kliniğimize başvuran ve modifiye ARA kriterlerine göre RA tanısı konmuş 52 kadında fonksiyonel durum, Standford Sağlık Değerlendirme Formu (HAQ) ve Lee Fonksiyonel İndeksi (LFI) ile değerlendirildi. Hastalarda eklem muayenesi ile RAI skoru, laboratuvar yöntemlerle de eritrosit sedimentasyon hızı (ESH) ve C-reaktif protein (CRP) düzeyleri saptanarak fonksiyonel ölçütlerle korelasyonları araştırıldı. Her iki fonksiyonel indeks birbirleri ile çok güçlü pozitif korelasyon gösterdiler (r= 0.84, p < 0.0001). ESH ve CRP'nin LFI ile olan anlamlı pozitif korelasyonları (Sırasıyla: r=0.33, p < 0.01; r=0.44, p < 0.001), aynı değişkenlerin HAQ ile anlamlı olarak saptanan pozitif korelasyon değerlerine göre az da olsa daha güçlü idi (Sırasıyla: r=0.25, p<0.05; r=0.30, p<0.05). RAI ise HAQ ve LFI ile laboratuvar değerlere göre daha güçlü pozitif korelasyon sergiledi (Sırası ile: r=0.49, p<0.01; r= 0.59, p< 0.001). Romatoid artritli kadınlarda akut dönemde, muayene anındaki saptanan fonksiyonel özürlülük ile en çok ilişkisi bulunan hastalık aktivitesi belirteçlerinin sırası ile RAI, CRP ve ESH olduğu gözlenmiştir. Muayenede saptanan eklem bulgularının laboratuvar verilerine göre daha belirleyici olduğunu düşünmekteyiz.